W myśl kodeksu pracy młodociany pracownik to osoba, która ukończyła 15 lat, a nie ukończyła 18 roku życia.
Pierwszym krokiem jest dokonanie przez ucznia indywidualnego wyboru miejsca realizacji praktycznej nauki zawodu. Po jego wskazaniu uczeń – młodociany pracownik odbywa tam naukę zawodu na podstawie umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego.
Umowa ta jest zawierana w formie pisemnej między uczniem a pracodawcą w obecności rodziców/opiekunów.
Kopię umowy należy niezwłocznie dostarczyć do sekretariatu szkoły. Należy to zrobić także w przypadku zawarcia nowej umowy.
Czas pracy młodocianego określony jest kodeksem pracy i w wieku do 16 lat nie może przekraczać 6 godzin na dobę. Z kolei w wieku powyżej 16 lat nie może przekraczać 8 godzin na dobę. Do czasu pracy młodocianego wlicza się czas nauki w wymiarze wynikającym z obowiązkowego programu zajęć szkolnych, bez względu na to, czy odbywa się ona w godzinach pracy. Ponadto młodocianemu w każdym tygodniu przysługuje prawo do co najmniej 48 godzin nieprzerwanego odpoczynku, który powinien obejmować niedzielę. Praca młodocianego nie może odbywać się w godzinach nadliczbowych oraz w porze nocnej, tzn. pomiędzy godz. 22:00 – 6:00 . W przypadku osób niemających 15 lat pora nocna przypada pomiędzy godzinami 20:00 – 6:00.
Młodocianemu w okresie nauki zawodu przysługuje wynagrodzenie obliczane w stosunku procentowym do przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w poprzednim kwartale, obowiązującego od pierwszego dnia następnego miesiąca po ogłoszeniu przez Prezesa GUS.
Przeciętne wynagrodzenie w I kwartale 2021 r. wyniosło – 5.681,56 zł
Okres |
01.06.2021-31.08.2021 |
I rok nauki – nie mniej niż 5% ww. wynagrodzenia |
284,08 zł |
II rok nauki – nie mniej niż 6% ww. wynagrodzenia |
340,89 zł |
III rok nauki – nie mniej niż 7% ww. wynagrodzenia |
397,71 zł |
Młodociany uzyskuje z upływem 6 miesięcy od rozpoczęcia pierwszej pracy prawo do urlopu w wymiarze 12 dni roboczych. Z upływem roku pracy młodociany uzyskuje prawo do urlopu w wymiarze 26 dni roboczych. Jednakże w roku kalendarzowym, w którym kończy on 18 lat, ma prawo do urlopu w wymiarze 20 dni roboczych, jeżeli prawo do urlopu uzyskał przed ukończeniem 18 lat. Młodocianemu, który uczęszcza do szkoły pracodawca zobowiązany jest do udzielenia urlopu w okresie ferii szkolnych. Młodocianemu, który nie nabył prawa do urlopu pracodawca, może na wniosek ucznia, udzielić zaliczkowo urlopu w okresie ferii szkolnych. Pracodawca ma także obowiązek udzielić w okresie ferii szkolnych młodocianemu, na jego wniosek, urlopu bezpłatnego w wymiarze nieprzekraczającym łącznie z urlopem wypoczynkowym 2 miesięcy.
Uczniowie będący młodocianymi pracownikami są kierowani przez szkołę na turnus dokształcania teoretycznego w zakresie danego zawodu. Czas trwania takiego teoretycznego kształcenia zawodowego wynosi 4 tygodnie w każdej klasie, w wymiarze 34 godzin tygodniowo.
Każdy dzień zajęć praktycznych powinien zostać opisany w dzienniczku praktycznej nauki zawodu. Dzienniczek do pobrania tutaj.
Ocena z zajęć praktycznych wystawiana jest przez pracodawcę za okres pierwszego semestru [tutaj jest do pobrania druk] i na koniec roku szkolnego [tutaj jest do pobrania druk]. Druk należy przekazać pracodawcy z prośbą o jego wypełnienie, a następnie dostarczyć w ustalonym terminie wychowawcy klasy.